Vandaag lezen we in alle partijprogramma’s van de meerderheidspartijen erg veel mooie beloften over plannen voor ‘bijkomend groen’. Klinkt goed. En ik begrijp zeker waarom! Deze partijen trachten vooral nog snel hun blazoen op te poetsen.
Wij hebben hier echter tijdens de voorbije legislatuur met Sp.a en Groen in Berchem, samen met de buurtbewoners van Groenenhoek, bijna twee jaar aan een stuk met deze meerderheid een gevecht moeten leveren tegen de geplande kap van 23 bomen in het ‘Hof van Nauwelaerts’. Het is voor mij een symbooldossier geworden van de manier waarop een meerderheid juist NIET aan politiek moet doen en hoe men juist NIET met de natuur moet omspringen.
Op 4 februari 2015 nam het districtscollege van Berchem het besluit om inderdaad in het najaar 23 bomen te gaan kappen in het Hof van Nauwelaerts, een oase van rust en groen in deze verstedelijkte buurt aan de Lodewijk van Berckenlaan/Dianalaan in Berchem. We willen voor alle duidelijkheid en volledigheid hieronder toch nog even precies omschrijven over welke draagwijdte het eigenlijk ging.
Noorse esdoorn (87 jaar oud, 168 cm omtrek), Noorse esdoorn (84 jaar oud, 162 cm omtrek), Noorse esdoorn (78 jaar oud, 151 cm omtrek), Noorse esdoorn (68 jaar oud, 135 cm omtrek), Noorse esdoorn (63 jaar oud, 122 cm omtrek), Noorse esdoorn (51 jaar oud, 99 cm omtrek), Amerikaanse eik (49 jaar oud, 165 cm omtrek), Noorse esdoorn (48 jaar oud, 94 cm omtrek), Amerikaanse eik (46 jaar oud, 154 cm omtrek), Amerikaanse eik (46 jaar oud, 154 cm omtrek), Noorse esdoorn (43 jaar oud, 83 cm omtrek), Amerikaanse eik (41 jaar oud, 138 cm omtrek), Noorse esdoorn (40 jaar oud, 77 cm omtrek), Amerikaanse eik (38 jaar oud, 126 cm omtrek), Noorse esdoorn (38 jaar oud, 74 cm omtrek), Noorse esdoorn (34 jaar oud, 66 cm omtrek), Noorse esdoorn (31 jaar oud, 60 cm omtrek), Amerikaanse eik (27 jaar oud, 90 cm omtrek), Noorse esdoorn (26 jaar oud, 51 cm omtrek), Boomhazelaar (22 jaar oud, 55 cm omtrek), Amerikaanse eik (19 jaar oud, 64 cm omtrek), Amerikaanse eik (18 jaar oud, 60 cm omtrek) en een groene beuk (11 jaar oud, 48 cm omtrek).
17 van de te vellen bomen waren dus méér dan 30 jaar oud. De oudste twee bomen waren respectievelijk 84 en 87 jaar oud. Toch noemde men dit in het collegebesluit ‘dunningswerken’ en ‘verwijderen van zaailingen’ … Door het gebruik van deze zachte termen trachtte men deze kaalslag aan de buitenwereld te verkopen.
Ik voeg er ook nog even aan toe dat sinds 2009 tot 2015 er in het Hof van Nauwelaerts ook al 16 bomen werden gekapt en op die lange periode er slechts 2 nieuwe werden aangeplant. De maand ervoor werd er in Berchem ook al een kapvergunning verleend voor 43 populieren op het Rooi (stamomtrek van 69 tot 186 cm). Over vervanging werd daar zelfs niet gesproken.
Een voorzichtige en beleefde mondelinge vraag van mij in de Districtsraad om de beslissing, om in deze kleinschalige groene long voor de buurt zoveel bomen te kappen, opnieuw te herbekijken, werd naast zich neergelegd en werd onmiddellijk als een oorlogsverklaring aan de meerderheid gezien.
De bezwaren van de bewoners werden van bij de aanvang totaal genegeerd. Een lid van de meerderheid, buurtbewoner-districtsraadslid van NVA, nam trouwens ontslag uit onvrede met deze gang van zaken. Talrijke acties, een negatief advies van Natuurpunt, méér dan 3000 handtekeningen, enzovoort. Het werd door deze meerderheid allemaal naast zich neergelegd. 13 bomen waarvoor men geen kapvergunning nodig had, heeft men op een vroege ochtend op 17 november 2016, ondanks de brief die we toen al in handen hadden met het bezwaarschrift van de advocaat, onverbiddellijk neergemaaid.
Het districtscollege, voorgezeten door districtsvoorzitster Evi Van der Planken (NVA), besliste over de kap van de bomen in Berchem. Haar echtgenoot, toenmalig schepen Rob van de Velde (NVA) tekende de kapvergunning in de Stad Antwerpen, en het bezwaarschrift dat werd ingediend bij de provincie Antwerpen werd afgewezen door gedeputeerde Luk Lemmens, … inderdaad … ook NVA. En zo is cirkel van diegenen die vandaag alle macht in handen hebben in Antwerpen inderdaad rond.
De buurt liet zich hierdoor echter niet ontmoedigen en verzamelde bijna 1500 euro voor een rechtsprocedure. Dank zij deze rechtsprocedure werd de overheid uiteindelijk door de rechter verplicht met de bewoners aan tafel te gaan zitten en werd er schoorvoetend aan de verzuchtingen van de buurtbewoners tegemoet gekomen. Hierdoor konden er uiteindelijk 6 grote bomen worden gespaard én er werden meer nieuwe aanplantingen aangebracht dan eerst voorzien. Er werd ook beloofd om meer diversiteit in de bosbodem te brengen door aanplant van verschillende bodembedekkers. De vernieuwing van de parkwegen werd na lang aandringen aangepast naar natuurlijke materialen (dolomiet) in plaats van de eerdere plannen met waterdoorlaatbare asfaltwegen (zoals gebruikt in het Toekomstbos aan de Singel).
Uiteindelijk konden we de schade voor het Hof van Nauwelaerts toch nog enigszins beperken en kreeg het domein opnieuw een beetje toekomstkansen. Maar het was een zware en ongelijke strijd die we moesten leveren om ons gelijk te halen en het groen te behouden.
Misschien is het ook nuttig nog even te herinneren aan de bomen op de Ringlaan die, tegen de wil van vele buurtbewoners, ook zonder voldoende inspraak, in deze legislatuur werden neergehaald. En het groen dat vandaag bedreigd wordt in de Saffierstraat voor de aanleg van een Fietsostrade. En de bomen die bedreigd worden op de middenberm van de Fruithoflaan omdat dit bestuur geen rijstrook wil opofferen aan een fietspad (zoals in Wilrijk wel gebeurde). En het mooie groene plein aan de Vosstraat met drie prachtige bomen die vorige maand ook weer genadeloos werden omgehakt.
Dus … Begrijpt u dat we erg grote twijfels hebben bij de beloften voor meer groen die de huidige beleidspartijen vandaag aankondigen?
Wil je alles over het dossier ‘Hof van Nauwelaerts’ in detail overlezen? Ook dat kan op de actiewebsite en Facebookgroep die ik van bij de start van dit dossier heb aangemaakt.
Alle info op: http://www.groenenhoekgroen.wordpress.com en op de Facebookgroep http://www.facebook.com/groenenhoekgroen/
Arnold Peeters 